İletişime Geçin
Stratejik Davalama Nedir?
İnsan hakları aktivizminde önemli bir yer tutan stratejik davalama; “hukuk sistemi, hukuk uygulaması ya da kamu bilincinde önemli değişiklikler yaratabilecek olan ve bu bağlamda dikkatle seçilmiş davalar” şeklinde tanımlanmaktadır. Stratejik davaları diğer davalardan ayıran en önemli yanı; başvurucunun acil taleplerinin ötesinde hukuki veya sosyal bir gelişme elde etmeyi amaçlamasıdır.
Bu davaların öznesinin pek çok kişinin mağduriyet yaşadığı bir durumun mağduru olması gerekmektedir; zira açılacak olan bireysel dava aracılığıyla sosyal bir dönüşüm hedeflenmektedir. Bu haliyle ise stratejik dava bir sonuç değil, daha geniş bir projenin bir adımıdır.
Nitekim stratejik davalarda çoğu zaman olumlu bir sonuç almak hedeflense de her zaman hukuki bir başarının hedeflendiği söylenemez. Kimi durumlarda olumsuz görünen bir sonuç aslında stratejik davalamanın amacının gerçekleşmesinin aracı olabilir. Kamuoyu gündemi yaratma amaçlı sistematik olarak bu tür davaların gündeme taşınması ve raporlanması, ayrımcı kararlar veren mahkeme kararlarının ifşa edilmesi de stratejinin bir parçası olabilir.
Stratejik Dava Planlaması
Stratejik davalamada en önemli husus içerdiği uzun soluklu stratejik planlama aşamasıdır; esasen stratejik davaya ismini veren de budur.
Stratejik davalama üç aşamalı olarak ele alınmakla birlikte; sürecin sistemli bir çalışma ile sürdürülmesi gerektiğinden her aşamadaki ihtiyaçların ve maddi gereksinimlerin adım adım belirlenmesi ve uygulanması gerekmektedir:
- Hazırlık Aşaması: Strateji başta olmak üzere vaka, maliyet, kaynak ve hedefler belirlenir.
- Uygulama Aşaması: İç hukuk ve uluslararası hukuk yollarında dava süreci takip edilir, sivil toplumla işbirliği halinde yapılan iletişim kampanyaları ile dava için kamuoyu yaratılmaya çalışılır
- Takip Aşaması: Yargı kararı ile birlikte davanın diğer sonuçları değerlendirilir ve raporlanır.
Çeşitli planlamalar ve stratejiler doğrultusunda geliştirilen bu davalardan elde edilen kazanımlar, stratejik davalamayı toplumsal mücadenin kilit unsurlarından biri haline getirmiştir. Stratejik davalar; sadece hukuki sonuçlar doğurmakla kalmayıp aynı zamanda geniş çaplı toplumsal değişimlere öncülük ederek hukukun toplumsal adaletin sağlanmasında ne kadar kritik bir rol oynayabileceğini göstermesi bakımından oldukça önem taşımaktadır.