Kambiyo Senetlerinin Özellikleri

Ticari hayatta en sık karşılaşılan senetler kambiyo senetleridir. Ticaret senetleri olarak da ifade edilen kambiyo senetleri poliçe, bono ve çekten oluşmaktadır. Kambiyo senetleri, birer para alacağı hakkı içermektedir. Poliçe, bono ve çekten başka kambiyo senedi bulunmamaktadır ve oluşturulmas da mümkün değildir. Her ne kadar Türk Ticaret Kanunu’nun 831. maddesi uyarınca, kıymetli evrak niteliği bulunmayan bir senede kıymetli evrak niteliği kazandırılması mümkün olsa da, kambiyo senedi niteliğinde olmayan bir senede herhangi bir şekilde kambiyo senedi niteliği kazandırılamaz.

Kambiyo senetleri, sıkı şekil şartlarına tabidir. Bu senetlerin hangi şekilde düzenlenebileceği ve asgari hangi unsurları bulundurması gerektiği kanunda düzenlenmiştir. Kanunda öngörülen şekil şartlarına uygun şekilde düzenlenmeyen bir senet, kambiyo senedi niteliği taşımaz. Kambiyo senetleri, sebepten soyut senetlerdir. Yani, senedin düzenlenmesine sebep olan temel ilişkide meydana gelen sakatlıklar, senedin geçerliliğini etkilemez. Ayrıca, mevcut bir borcun (örneğin satış sözleşmesinden doğan para borcunun) kambiyo senedine bağlanması, tarafların açık yenileme iradeleri olmadıkça yenileme sayılmaz (TBK m. 133/2). Dolayısıyla, kambiyo senedinin düzenlenmesi, temel ilişkiyi kural olarak sona erdirmez. Böylece, kambiyo senedi düzenlenirken aksi belirtilmezse, mevcut borç ilişkisinin (örneğin satış sözleşmesinin) yanı sıra bir de kambiyo ilişkisi meydana gelmiş olur. Alacaklı, dilerse satış sözleşmesine dilerse de kambiyo senedine dayanarak talep hakkını ileri sürebilir.